Z tego artykułu o green collars dowiesz się:

Kim są green collars (zielone kołnierzyki) i jak powstało to pojęcie
Jakie zawody i branże zaliczają się do sektora zielonych miejsc pracy
Jakie korzyści płyną z tworzenia zielonych miejsc pracy
Jakie są perspektywy rozwoju tego sektora w Polsce i na świecie
Gdzie szukać ofert pracy w sektorze zielonych kołnierzyków

Kim są green collars – definicja i pochodzenie pojęcia

Green collars, czyli zielone kołnierzyki, to nowa kategoria zawodowa, która pojawiła się w pierwszych latach XXI wieku. Wcześniej, w latach 50. XX wieku w Ameryce, dokonano podziału zawodów na dwie podstawowe grupy: white collars (białe kołnierzyki) – stanowiska wymagające przede wszystkim pracy intelektualnej, oraz blue collars (niebieskie kołnierzyki) – związane głównie z wykorzystaniem siły fizycznej.

Green collars (zielone kołnierzyki) to specjaliści, którzy swoją pracą wspierają zieloną gospodarkę i działają na rzecz ochrony środowiska. Zalicza się do nich osoby zatrudnione w branżach i przedsiębiorstwach, które zmieniają swoje produkty i technologie na przyjazne środowisku, a także wprowadzają innowacje ekologiczne.

Jak podkreśla Alicja Piekarz ze związku stowarzyszeń Polska Zielona Sieć: „W swojej pracy [zielone kołnierzyki] zajmują się przekazywaniem wiedzy o transformacji energetycznej, finansowaniem zielonych inwestycji czy wdrażaniem ekorozwiązań w prawie”. Dlatego sektor green collars staje się coraz bardziej istotnym elementem współczesnego rynku pracy.

Definicje zielonych miejsc pracy według organizacji międzynarodowych

Różne organizacje na świecie definiują zielone miejsca pracy w nieco odmienny sposób. Jednakże wszystkie podkreślają wartość green collars dla nowoczesnej gospodarki. Warto poznać kilka najważniejszych definicji:

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

Według OECD, zielone miejsca pracy powinny charakteryzować się green skills (zielonymi kompetencjami), czyli wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami wymaganymi do dostosowania produktów i usług do wymagań środowiskowych. Zielone miejsca pracy służą tworzeniu dóbr i usług, które określają, zapobiegają, ograniczają lub naprawiają szkody w środowisku.

Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP)

UNEP definiuje zielone miejsca pracy jako pracę w rolnictwie, produkcji, działalności badawczo-rozwojowej, administracji i działalności usługowej, która przyczynia się do utrwalania lub przywracania jakości środowiska. Takie miejsca pracy pomagają chronić ekosystemy i bioróżnorodność oraz ograniczają zużycie zasobów.

Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO)

ILO uznaje za zielone miejsca pracy takie, które pomagają ograniczać negatywny wpływ na środowisko naturalne i prowadzą do kształtowania zrównoważonych środowiskowo, społecznie i ekonomicznie przedsiębiorstw i gospodarek. Zatem green collars przyczyniają się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju.

Komisja Europejska

Komisja Europejska rozumie zielone miejsca pracy jako wszelkie miejsca pracy zależne od środowiska naturalnego lub stworzone, zamienione czy przekształcone w procesie przechodzenia w kierunku bardziej ekologicznej gospodarki. Zalicza do nich stanowiska związane z wprowadzaniem na rynek zielonych technologii i produktów.

Branże i zawody zaliczane do sektora green collars

Zielone miejsca pracy powstają w wielu sektorach gospodarki. Ponadto wiele tradycyjnych zawodów przechodzi proces „zazielenienia”. Unia Europejska zidentyfikowała główne branże istotne z punktu widzenia kreowania zielonych miejsc pracy:

Rolnictwo ekologiczne
Budownictwo energooszczędne
Energetyka związana z odnawialnymi źródłami energii
Rybołówstwo zrównoważone
Leśnictwo
Przemysł wykorzystujący ekotechnologie
Ekoturystyka
Transport niskoemisyjny
Zarządzanie odpadami
Gospodarowanie wodą

Wśród konkretnych zawodów zaliczanych do zielonych kołnierzyków można wymienić:

Konsultantów ds. środowiska
Koordynatorów śladu węglowego
Twórców zielonych start-upów
Edukatorów klimatycznych
Specjalistów ds. ekoprojektowania
Audytorów środowiskowych
Specjalistów ds. zrównoważonego rozwoju
Inżynierów energii odnawialnej
Analityków ESG (Environmental, Social, Governance)
Specjalistów gospodarki obiegu zamkniętego

Co ciekawe, w ekotematach zaczynają specjalizować się również przedstawiciele zawodów, które do tej pory nie były kojarzone z ekologią – prawnicy specjalizujący się w prawie ochrony środowiska, urbaniści projektujący zielone miasta czy nauczyciele wprowadzający edukację ekologiczną do szkół. Dlatego sektor green collars stale się poszerza i obejmuje nowe profesje.

Korzyści z rozwoju sektora green collars

Tworzenie zielonych miejsc pracy niesie ze sobą liczne korzyści, zarówno społeczne, jak i ekonomiczne. Dlatego rozwój sektora green collars jest tak istotny dla nowoczesnej gospodarki.

Korzyści społeczne:

Redukcja bezrobocia
Aktywizacja społeczności lokalnych na rzecz poprawy stanu środowiska
Pozytywne skutki zdrowotne wynikające z poprawy jakości środowiska
Podniesienie świadomości ekologicznej
Pobudzenie lokalnej przedsiębiorczości i postaw obywatelskich
Integracja społeczności wokół programów związanych z ochroną środowiska

Korzyści ekonomiczne:

Tworzenie nowych miejsc pracy
Wzrost dochodów i aktywizacja zawodowa
Stymulacja produkcji i ogólne ożywienie gospodarcze
Oszczędne i racjonalne korzystanie z zasobów przyrodniczych
Zmniejszenie kosztów produkcji dzięki zastosowaniu urządzeń energooszczędnych

Perspektywy rozwoju sektora green collars

Badania Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (ETUC) wskazują, że odpowiednio przeprowadzona reforma rynku pracy, dostosowująca go do przeciwdziałania zmianom klimatycznym, może stworzyć wystarczającą liczbę miejsc pracy, by zamortyzować zmniejszenie zatrudnienia w bardziej szkodliwych ekologicznie sektorach gospodarki. Dlatego przyszłość green collars rysuje się bardzo obiecująco.

Szacuje się, że zwiększanie efektywności energetycznej o 1% rocznie przez dziesięć lat mogłoby spowodować powstanie i utrzymanie 200 tysięcy nowych miejsc pracy w całej Unii Europejskiej.

W Polsce, według raportu Konfederacji Lewiatan „Zielone kompetencje i miejsca pracy w Polsce w perspektywie 2030 roku”, do 2030 roku ma powstać aż 300 tysięcy miejsc pracy dla osób posiadających zielone umiejętności, m.in. w takich branżach jak odnawialne źródła energii, energetyka jądrowa czy elektromobilność.

Już teraz na portalu LinkedIn ponad 13% ofert pracy jest kierowanych do zielonych kołnierzyków, co pokazuje wyraźną tendencję do „zazielenienia” większości zawodów.

Analitycy rynku pracy są zgodni, że w szeregi green collars będą wstępować przede wszystkim kobiety i młodzi przedstawiciele generacji Z. Dla tych grup szczególnie ważne jest poczucie sensu i zgodność pracy z wyznawanymi wartościami.

Gdzie szukać pracy jako green collar?

Jeśli planujesz karierę w sektorze zielonych kołnierzyków lub chcesz przekwalifikować się w tym kierunku, warto wiedzieć, gdzie szukać odpowiednich ofert pracy. Oto kilka wskazówek:

Specjalistyczne portale pracy – Portal zielonapraca.com to miejsce, gdzie znajdziesz setki ofert pracy dla specjalistów z branży OZE, ESG i ochrony środowiska. Wystarczy założyć bezpłatny profil, aby zyskać dostęp do ofert pracy dla zielonych kołnierzyków.
Organizacje ekologiczne – Fundacje i stowarzyszenia działające na rzecz ochrony środowiska często poszukują pracowników z zielonymi kompetencjami.
Firmy z sektora odnawialnych źródeł energii – Przedsiębiorstwa zajmujące się energetyką wiatrową, słoneczną czy wodną regularnie rekrutują specjalistów z różnych dziedzin.
Korporacje wdrażające strategie zrównoważonego rozwoju – Duże firmy coraz częściej tworzą stanowiska związane z ESG (Environmental, Social, Governance) i zrównoważonym rozwojem.
Instytucje publiczne – Ministerstwa, agencje rządowe i samorządy lokalne potrzebują specjalistów do wdrażania polityk środowiskowych.
Uczelnie i instytuty badawcze – Prowadzą projekty związane z ekologią i zrównoważonym rozwojem, zatrudniając naukowców i badaczy.
Start-upy ekologiczne – Młode, innowacyjne firmy rozwijające technologie przyjazne środowisku stale poszukują talentów.

Jak rozpocząć karierę w sektorze green collars?

Aby zwiększyć swoje szanse na znalezienie pracy w sektorze green collars, warto:

Zdobyć odpowiednie wykształcenie – Kierunki związane z ochroną środowiska, energetyką odnawialną, zarządzaniem środowiskowym czy ekologią stanowią dobrą podstawę. Również kierunki techniczne, prawnicze czy ekonomiczne z dodatkowymi specjalizacjami środowiskowymi są cenione.
Rozwijać zielone kompetencje – Niezależnie od wykształcenia, warto zdobywać wiedzę i umiejętności związane ze zrównoważonym rozwojem, np. poprzez kursy, certyfikaty czy szkolenia.
Śledzić trendy i regulacje – Znajomość aktualnych przepisów, polityk i strategii środowiskowych (np. Europejskiego Zielonego Ładu) jest bardzo cenna.
Budować sieć kontaktów – Uczestnictwo w konferencjach, webinarach i wydarzeniach branżowych pomaga w nawiązaniu wartościowych relacji zawodowych.
Angażować się w projekty ekologiczne – Wolontariat lub praca przy projektach środowiskowych dostarczają praktycznego doświadczenia i pomagają zbudować portfolio.

Podsumowanie

Green collars, czyli zielone kołnierzyki, to specjaliści pracujący na rzecz zielonej gospodarki i ochrony środowiska. Ich praca ma kluczowe znaczenie dla transformacji w kierunku bardziej zrównoważonej przyszłości. Sektor zielonych miejsc pracy dynamicznie się rozwija, oferując coraz więcej możliwości zatrudnienia w różnych branżach.

Według prognoz, w Polsce do 2030 roku powstanie około 300 tysięcy nowych miejsc pracy wymagających zielonych kompetencji. Ta tendencja do „zazielenienia” większości zawodów stanowi szansę dla osób poszukujących pracy z sensem, która łączy rozwój zawodowy z troską o przyszłość planety.

Jeśli chcesz dołączyć do grona zielonych kołnierzyków, warto rozwijać odpowiednie kompetencje i śledzić oferty pracy na specjalistycznych portalach, takich jak zielonapraca.com, gdzie znajdują się oferty dedykowane specjalistom z sektora OZE, ESG i ochrony środowiska.

FAQ: Najczęściej zadawane pytania o green collars

Czym różnią się green collars od white i blue collars?

Green collars (zielone kołnierzyki) to specjaliści, których praca związana jest z ochroną środowiska i zrównoważonym rozwojem. White collars (białe kołnierzyki) to pracownicy biurowi, wykonujący pracę umysłową. Blue collars (niebieskie kołnierzyki) to pracownicy fizyczni, wykonujący prace manualne.

Czy do bycia green collar potrzebuję specjalistycznego wykształcenia?

Nie zawsze. Wiele zawodów przechodzi proces „zazielenienia”, co oznacza, że specjaliści z różnych dziedzin mogą rozwijać zielone kompetencje i włączać aspekty środowiskowe do swojej pracy. Jednak w niektórych przypadkach, szczególnie dla stanowisk technicznych w sektorze OZE, odpowiednie wykształcenie kierunkowe może być wymagane.

Jakie są perspektywy zarobkowe w sektorze zielonych kołnierzyków?

Zarobki w sektorze zielonych kołnierzyków są zróżnicowane i zależą od konkretnej branży, stanowiska, doświadczenia i lokalizacji. Generalnie jednak, ze względu na rosnące zapotrzebowanie na specjalistów z zielonymi kompetencjami i stosunkowo niewielką ich liczbę na rynku, perspektywy zarobkowe są często powyżej średniej krajowej.

Czy praca jako green collar jest stabilna?

Tak, praca w sektorze zielonych kołnierzyków jest uważana za stabilną i perspektywiczną. Zarówno polityki krajowe, jak i międzynarodowe (np. Europejski Zielony Ład) wspierają rozwój zielonej gospodarki, co przekłada się na długoterminowe zapotrzebowanie na specjalistów w tej dziedzinie.

Jak mogę przekwalifikować się do pracy jako green collar?

Możliwości przekwalifikowania się do pracy jako zielony kołnierzyk są różne, w zależności od Twojego obecnego zawodu i doświadczenia. Warto rozważyć kursy specjalistyczne, studia podyplomowe, certyfikaty branżowe lub udział w projektach związanych z ochroną środowiska. Kluczowe jest również śledzenie trendów w swojej branży i identyfikowanie obszarów, które przechodzą „zazielenienie”.

Źródła:

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)
Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP)
Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO)
Komisja Europejska
Instytut na rzecz Ekorozwoju
Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC)
Raport Konfederacji Lewiatan „Zielone kompetencje i miejsca pracy w Polsce w perspektywie 2030 roku”
Raport LinkedIn „Global Green Skills Report 2022”